13 May 2012

Nerede Bu Paralar?

Sigortalı Dergisi Mayıs 2012 Sayısı

Geçen ayki yazımda ülkemizdeki tasarruf alışkanlığının nasıl yıldan yıla azaldığına ilişkin bazı veriler paylaşmıştım. Sonrasında oturdum tasarruf edilen ya da edilemeyen paraların nerede olabileceğini araştırmaya koyuldum. BDDK - Aralık 2011 Finansal Piyasalar Raporundan aldığım aşağıdaki tablo hanehalkı finansal varlık ve yükümlülüklerinin son beş yıldaki gelişimini gösteriyor.

Milyar TL
2007
2008
2009
2010
2011
BES Fonları
4,6
6
9,1
12
14,1
Hisse Senedi
17,5
10,8
24,5
32,6
30
Kamu Kağıtları
19,2
19,7
13
8,4
10,3
Mevduat, Kt Fn. Kym Md. Dp. Hs.
221,1
278,4
307,7
352,1
405,4
Dolaşımdaki Para
25
29,3
34,3
45,2
49,4
Tüketici Kredileri
68,9
85,2
97,4
132,7
171,6
Kredi Kartı Borç Bakiyesi
12,6
14,7
19,1
23,2
29,6

Tabloya göre halkımız parasını en çok mevduat, katılım fonu ve kıymetli maden hesaplarına yatırıyor. Hanehalkları finansal varlıklarının daha fazla büyümemesinde, genel tasarruf oranlarının ve düşen faiz ortamında azalan getirilerin rolü var. Diğer yandan tüketici kredilerindeki ve kredi kartı borç bakiyesindeki büyük artış dikkat çekiyor.
Diğer bir ilginç istatistik de finansal kurumların müşteri sayılarına bakıldığında ortaya çıkıyor.


2007
2008
2009
2010
2011
Bankaların Mudi sayısı
71.444
68.072
68.890
49.365
51.874
Kredi Müşterisi
34.194
38.181
39.389
41.446
46.109
Bireysel Emeklilik  Müşterisi
1.458
1.745
1.988
2.281
2.650
Hisse senedi Yatırımcısı
940
999
1.000
1.043
1.098

Bankalardaki mudi sayısı azalırken kredi müşteri sayısı artıyor. Diğer taraftan Bireysel Emeklilik katılımcılarındaki sayı da yavaş yavaş yükseliyor.
Hanehalklarının toplam gelirleri içerisinde maaş ve ücretlerin payının yüksekliği nedeniyle, işgücü piyasasındaki gelişmeler, finansal istikrar açısından önem taşıyor. İşsizlik oranının iyileşmesiyle, hanehalkı gelirinin artması ve hanehalkı borçluluğunun azalması mümkün olabilir. Aynı zamanda tasarruflarının artmasıyla, sürdürülebilir büyümenin önü açılmış olacaktır. Bu nedenle işgücü piyasasındaki iyileşmenin kalıcı olması önemlidir. Bu noktada finansal sektörün büyük oyuncularından bankalar ve temsilcisi olduğumuz sigorta sektörünün istihdama katkısına bakmadan edemedim.
Finansal Sektörün İstihdama Katkısı

2007
2008
2009
2010
2011
Bankalar
158.573
171.633
172.403
191.180
195.292
Sigorta sektörü toplam
14.950
16.044
44.504
46.223
48.686
Sigorta şirketleri
14.950
16.044
15.610
16.060
16.788
Acenteler
veri yok
veri yok
28.894
30.163
31.898

Bankalar yaklaşık 200 Bin kişiye iş olanağı sağlarken sigorta sektörü toplamda bunun dörtte biri kadar katkı yapıyor. Ancak nüfusu yaklaşık bizim kadar olan Avrupa ülkelerinde sigorta sektöründe çalışan kişi sayısı da yüzbinlerle ifade ediliyor. Örneğin İngiltere’de sigorta sektörünün istaihdam ettiği kişi sayısı 290 Bin kişidir. Yani bu alanda da gidecek çok yolumuz var. Bu uzun yolda giderken çok para bulacağımız da kesin.